Avrupa Birliğinin Vergi Politikası Ajandasında Ne Var (Çeviri)

Bu ay Avrupa Komisyonu için beş yıllık yeni bir dönem başladı. Şu an Başkan Ursula von der Leyen tarafından yönetilen komisyonun, birçoğu önceki komisyon döneminden kalmak üzere, vergi politikası tekliflerini de içeren geniş bir gündemi var. Bunlar arasında büyük ölçekli çok uluslu şirketlerin, dijital hizmetlerin, hedef karbon emilimlerinin vergilendirilmesini değiştirecek politikalar da yer alıyor.

Ortak Kurumlar Vergisi Matrahı (CCTB)

OKVM, kuvvetle muhtemel uygulanması formüler bir tahsise(üniter vergi) dayanılarak gerçekleşecek şekilde, Avrupa Birliği ölçeğinde tek tip kurumlar vergisi matrahı benimsenmesine yönelik bir politika önerisi. Söz konusu politika, birkaç yıldır tartışmaya açılmış olup hem teknik hem de politik çevrelerde konuya ilişkin tartışmalar sürüyor. Politika önerisine ilişkin olarak henüz çözülemeyen sorun, tek tip kurumlar vergisi matrahının, ikiside sınır aşacak şekilde faaliyette bulunan  büyük ölçekli çok uluslu şirketler ile küçük ölçekli şirketlere birlikte uygulanıp uygulanmayacağı.

Vergi matrahının belirlenmesine yönelik diğer uygulamalarda olduğu gibi, OKVM de sermaye itfaları-amortismanlar(capital allowance), zararlar, envanter uygulamaları ve vergilendirilebilir gelirin belirlenmesinde kullanılan diğer anahtar elemanların belirlenmesine yönelik standartlar oluşturuyor.

Ek olarak OKVM’nin Avrupa Birliği’nde asgari kurumlar vergisi oranıyla birlikte uygulanıp uygulanmamasına ilişkin olarak bir uzlaşı da bulunmuyor.

Dijital Hizmetler Vergisi

2018 yılında Komisyon Avrupa Birliği genelinde uygulanacak bir Dijital Hizmetler Vergisi teklifinde bulunmuştu.  Bu yılın başlarından itibaren konu hakkındaki tartışmalar çıkmaza girdiğinden, birkaç birlik üyesi ülke tek taraflı olarak Dijital Hizmet Vergisi uygulama amacıyla çalışmalara başlamıştı.Yeni komisyon Dijital Hizmet Vergisi konusundaki teklif üzerinde çalışmaya devam edecek.

Masada kalan teklif, çevrimiçi reklam hizmetleri sunan, çevrimiçi pazaryerleri işleten ve veri satışında bulunan belirli büyük ölçekli çok uluslu şirketlerin gelirleri üzerinden %3 oranında vergi alınmasını öngörüyordu.

Fransa böyle bir vergi uygulamasını 2019 yılının yaz aylarında yasalaştırmıştı. Söz konusu yasanın çoğunlukla ABD şirketlerini hedef alması, ABD’nin Dijital Hizmet Vergisine yönelik misilleme mahiyetinde gümrük vergisi uygulama durumunu gündeme getirdi.

Yeni komisyon, Avrupa Birliği Dijital Hizmet Vergisi çalışmalarını doğrudan OECD’nin dijital ekonominin vergilendirilmesine yönelik çalışmaları ile ilişkilendirmiş bulunuyor. Eğer 2020 yılına kadar OECD tarafından uluslararası uzlaşıya varılamazsa, Komisyon tekrar Dijital Hizmetler Vergisi üzerinde çalışmaya başlayacak.

Katma Değer Vergisine Güncelleme

On yıllar boyunca, Avrupa Komisyonu’nun vergi politikası üzerindeki en belirgin rolü, Avrupa Birliği Katma Değer Vergisi sisteminin yönetilmesine ilişkin kuralların belirlenmesi olmuştu. Ancak son dönemlerdeki çalışmalar,  indirilmiş oranların koordinasyonuna, sistemin modernizasyonu ve basitleştirilmesine odaklanmış bulunuyor. Temel çalışma alanlarını e-ticaret, KDV oranları reformu ve sistemin geneliyle ilgili teknik sorunlar oluşturuyor.

Mevcut teklif herhangi bir üye ülkenin işlemler için uyguladığı oranlarının ağırlıklı ortalamasının her zaman %12’inin üzerinde olmasını ve liste olarak belirlenen bazı malların daima genel orandan vergilendirilmesini gerektiriyor.  Sadeleştirme ve e-ticaret hakkında yakın zamanda benimsenen geçiş hükümlerine yönelik çözümler üretilmesine ilişkin olarak komisyon çalışmalarını sürdürecek.

Nitelikli Çoğunluk Oylaması

Komisyonun gündemine gelen vergi konularında oy birliği ile karar alınması gerekliliği, bazı üye ülkelerin bu uygulamanın yarattığı usul engelinin gereksiz olduğuna yönelik şikayetlerine neden olmaktaydı. Bunun yerine bazı ülkeler vergi konularının nitelikli çoğunluk veya Avrupa Birliği nüfusunun %65’ini oluşturan üye ülkelerin %55’nin oyuyla karara bağlanmasını istiyor.

Karar alma konusunda oybirliğinden nitelikli çoğunluğa geçilmesi, (eğer bu politikalar yeniden gözden geçirilirse)Dijital Hizmetler Vergisi ve Ortak Kurumlar Vergisi Matrahına yönelik tartışmaların çıktısının değişmesine neden olabilir. Oy birliği ile kabul edilemediğinden gündemden düşen (finansal işlem vergileri gibi) vergi politikaları değişen karar alma süreçlerinde yeniden değerlendirilebilir.

Buna karşın, AB politikalarının belirlenmesinde nitelikli çoğunluğunun benimsenmesine yönelik çok sayıda teklife karşı çıkan ülkeler, geçiş için yine oy birliği gerektiren usule yönelik bu değişikliğe de karşı çıkacağa benziyor.

Sonuç

Yeni Avrupa Birliği Komisyonu, ajandasında önemli bir miktarda çalışılması gereken vergi politikası konusu bulunduruyor. Sadeleştirme ve yeni saptırıcı vergiler yaratma konularında fırsatlar mevcut. Bu politikalar konusunda uzlaşıya ve uygulamaya gidecek yol zahmetli de olsa da politika yapıcılar söz konusu politikaların Birliğin ekonomik çıktısını ne şekilde etkileyeceğini de göz önünde bulundurmak zorunda.

Makale TaxFoundation internet sitesinde yayınlanmıştır.

Yazıda geçen terimler: Üniter Vergileme

Yazar: Daniel Braun

Çeviri: Erhan SELİM

Vergipedia Çeviri Notu: Yayınlanan çevirilerin birebir çeviri mahiyetinde olmayabileceği ve çevrilen metinlerin orjinal metinden bir başkası tarafından  farklı yorumlanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Vergipedia’da yayınlanan tüm içeriklerde olduğu gibi çeviriler de gönüllük esasına göre  yazarlardan toplanmaktadır. Sonuçta çeviriler yeminli veya profesyonel bir çeviri süreci geçmediğinden ve yazarın teknik bilgisi ve yorumuna dayandığından bir takım hatalar olabilir. Çeviri hatalarını iletişim sayfasından iletebilirsiniz.